داستان پیشرفت شگفت‌انگیز کره جنوبی در صنعت فولاد، چیزی فراتر از یک موفقیت اقتصادی است؛ این یک روایت از همکاری استراتژیک، نوآوری و برنامه‌ریزی بلندمدت است. در قلب این داستان، نام‌هایی مانند پوسکو (POSCO) به عنوان یک غول جهانی و انجمن آهن و فولاد کره جنوبی (KOSA) به عنوان یک نهاد تسهیل‌کننده و هماهنگ‌کننده می‌درخشند. برای کشوری مانند ایران که از پتانسیل‌های عظیمی در این صنعت برخوردار است، بررسی این مدل موفقیت می‌تواند چراغ راهی برای آینده باشد.


نقش محوری KOSA: فراتر از یک انجمن صنفی


KOSA تنها یک تشکل صنفی برای جمع‌آوری اطلاعات نیست؛ این انجمن به عنوان یک بازوی قدرتمند و هماهنگ‌کننده میان دولت، صنعت و مراکز پژوهشی عمل می‌کند. این همکاری نزدیک، به صنایع فولاد کره اجازه داد تا در دهه‌های گذشته از چالش‌های بزرگ عبور کنند و به جایگاه کنونی خود برسند. این هماهنگی به سه شکل کلیدی نمود پیدا کرد:

  •     نوآوری و تحقیق و توسعه مشترک: KOSA با ایجاد بستری برای همکاری بین شرکت‌های فولادی، دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی، از رقابت‌های مخرب جلوگیری کرد و منابع را به سمت پروژه‌های تحقیق و توسعه مشترک سوق داد. به این ترتیب، به جای اینکه هر شرکت به تنهایی تلاش کند، دانش و تجربیات به اشتراک گذاشته شد و در نهایت، همگی از نتایج آن بهره‌مند شدند.
  •     تعریف استانداردهای کیفی: این انجمن به جایگاه مرجعی برای تعیین و ارتقاء استانداردهای تولید فولاد تبدیل شد. این کار باعث شد محصولات کره‌ای در بازارهای جهانی به عنوان کالاهای با کیفیت و قابل اطمینان شناخته شوند، که خود یک مزیت رقابتی بزرگ بود.
  •     تسهیل روابط بین‌الملل و صادرات: KOSA با شناسایی بازارهای جدید و ایجاد بستری برای مذاکرات تجاری، به شرکت‌های کره‌ای کمک کرد تا به راحتی وارد زنجیره‌های تأمین جهانی شوند و سهم خود را از بازارهای بین‌المللی افزایش دهند.


درس‌های کلیدی برای ایران


مدل موفقیت کره جنوبی در صنعت فولاد، درس‌های مهمی برای ایران دارد که می‌تواند مسیر پیشرفت ما را تسریع بخشد:

  •     همکاری به جای رقابت: در ایران، رقابت شدید میان شرکت‌های فولادی داخلی گاهی مانع از شکل‌گیری همکاری‌های استراتژیک می‌شود. اگر نهادی مانند KOSA بتواند با هماهنگی دولت و صنعت، شرکت‌ها را به سمت تحقیق و توسعه مشترک و سرمایه‌گذاری‌های هم‌افزا سوق دهد، می‌توان از هدر رفت منابع جلوگیری کرده و به جهش تکنولوژیک دست یافت.
  •     تأکید بر نوآوری در فرآیند تولید: کره جنوبی با سرمایه‌گذاری عظیم در تحقیق و توسعه، فرآیندهای تولید خود را بهینه‌سازی کرد و به بهره‌وری بالایی دست یافت. در ایران، با توجه به تحریم‌ها و محدودیت‌ها، نوآوری در فرآیندهای تولید می‌تواند راهی برای کاهش هزینه‌ها و افزایش توان رقابت‌پذیری باشد. به عنوان مثال، تمرکز بر تکنولوژی‌های تولید فولاد سبز (Green Steel) می‌تواند یک مزیت استراتژیک برای آینده باشد.
  •     نقش دولت به عنوان تسهیل‌گر: دولت کره با حمایت از KOSA و شرکت‌های فولادی، محیطی را برای رشد فراهم کرد. در ایران نیز دولت می‌تواند با کاهش بوروکراسی، ارائه تسهیلات حمایتی و ایجاد ثبات اقتصادی، نقش یک تسهیل‌گر را ایفا کند تا صنعت فولاد بتواند با اطمینان خاطر بیشتری سرمایه‌گذاری کند.


در نهایت، داستان موفقیت پوسکو و کره جنوبی نشان می‌دهد که پیشرفت صنعتی تنها با تکیه بر منابع طبیعی (در مورد کره، منابع اولیه) رخ نمی‌دهد، بلکه با همکاری، نوآوری و نگاه بلندمدت میسر می‌شود. برای صنعت فولاد ایران، که دارای پتانسیل‌های بی‌نظیری است، الگوبرداری از این مدل می‌تواند راهگشای آینده‌ای درخشان باشد.