وقتی صحبت از تولید فولاد به میان می‌آید، شاید اولین کشورهایی که به ذهن شما برسند، چین یا هند باشند. اما در دنیای فولاد سبز و بازیافت، یک قهرمان بی‌چون‌وچرا وجود دارد که شاید کمتر به آن توجه شده باشد: ترکیه.
ترکیه امروز نه تنها یکی از ده تولیدکننده بزرگ فولاد در جهان است، بلکه یک الگوی جهانی در تولید فولاد از طریق روش‌های دوست‌دار محیط زیست به شمار می‌رود. اما چگونه ترکیه توانست به این جایگاه برسد، در حالی که منابع سنگ آهن چندانی ندارد؟ پاسخ در یک کلمه خلاصه می‌شود: قراضه.

کوره‌های قوس الکتریکی (EAF): قلب تپنده صنعت فولاد ترکیه
برخلاف روش سنتی تولید فولاد که در آن از کوره بلند و سنگ آهن استفاده می‌شود (و کربن بسیار زیادی تولید می‌کند)، صنعت فولاد ترکیه بر پایه کوره‌های قوس الکتریکی (EAF) بنا شده است. این کوره‌ها به جای سنگ آهن، از آهن قراضه به عنوان ماده اولیه اصلی استفاده می‌کنند.

فرایند EAF شبیه به یک چرخه بازیافت غول‌پیکر است. در این روش:
•جمع‌آوری قراضه: ترکیه بزرگترین واردکننده قراضه آهنی در جهان است. کشتی‌های غول‌پیکر از سراسر اروپا، آمریکا و دیگر نقاط جهان، کوه‌هایی از فلزات بازیافتی را به بنادر ترکیه می‌آورند.
•ذوب در کوره: این قراضه‌ها در کوره‌های قوس الکتریکی با استفاده از الکترودهای گرافیتی غول‌پیکر و انرژی عظیم برق ذوب می‌شوند.
•تولید فولاد جدید: فولاد مذاب حاصل، پس از آلیاژسازی، به محصولات جدیدی مانند میلگرد، پروفیل و ورق تبدیل می‌شود.
این روش نه تنها به منابع طبیعی کمتری نیاز دارد، بلکه به شکل چشمگیری انتشار دی‌اکسید کربن را کاهش می‌دهد و به همین دلیل، محصول نهایی را می‌توان "فولاد سبز" نامید. (برای اطلاعات بیشتر در این مورد، حتماً به مقاله ما در مورد فولاد سبز مراجعه کنید!).

از واردات قراضه تا صادرات میلگرد: یک استراتژی هوشمندانه
نکته جالب اینجاست که ترکیه این مدل کسب‌وکار را به یک استراتژی ملی موفق تبدیل کرده است. این کشور با تکیه بر موقعیت جغرافیایی استراتژیک خود، به پلی میان تامین‌کنندگان قراضه در غرب و بازارهای مصرف در شرق تبدیل شده است.
ترکیه امروز یک صادرکننده عمده میلگرد به کشورهای خاورمیانه و آفریقاست. در واقع، بسیاری از آسمان‌خراش‌ها و پروژه‌های عمرانی که در این مناطق ساخته می‌شوند، با فولاد بازیافتی ترکیه بنا شده‌اند. این یعنی ماشینی که دیروز در آلمان از رده خارج شده، ممکن است امروز اسکلت یک ساختمان در دبی باشد!

انجمن تولیدکنندگان فولاد ترکیه (TÇÜD): دیده‌بان این صنعت قدرتمند
تمام این موفقیت‌ها بدون یک هماهنگی و برنامه‌ریزی دقیق ممکن نبود. انجمن تولیدکنندگان فولاد ترکیه (TÇÜD) نقش کلیدی در هدایت این صنعت ایفا می‌کند. این انجمن با ارائه آمار دقیق، تحلیل بازار و دفاع از منافع تولیدکنندگان در سطح جهانی، به حفظ جایگاه رقابتی ترکیه در بازارهای بین‌المللی کمک شایانی کرده است. TÇÜD در واقع صدای صنعتی است که هوشمندانه از ضعف (نبود سنگ آهن) خود یک نقطه قوت جهانی (رهبری در بازیافت) ساخته است.

نتیجه‌گیری: ترکیه، قهرمان گمنام اقتصاد چرخشی
داستان صنعت فولاد ترکیه یک درس بزرگ در خود دارد: می‌توان با نوآوری و تمرکز بر بازیافت، محدودیت منابع را به یک مزیت رقابتی پایدار تبدیل کرد. ترکیه با تبدیل شدن به "پادشاه بازیافت" جهان، نه تنها یک اقتصاد قدرتمند برای خود ساخته، بلکه گامی مهم در مسیر تولید صنعتی پایدار و سبز برداشته است. حرکتی که بدون شک، الگویی برای بسیاری از کشورهای دیگر خواهد بود.