در فرهنگ عامه ما ایرانیها، وقتی میخواهیم از وفور نعمت، ثروت بیپایان و بینقصی حرف بزنیم، یک جمله کوتاه کافیست: «اینجا کویته!». این ضربالمثل، میراث تصویری رؤیایی از همسایه جنوبی ماست؛ تصویری که در ذهن نسلهای گذشته از کویتِ دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی حک شد، سرزمینی که نماد مدرنیته، فرصتهای شغلی و پیشرفت سریع بود.
اما آیا این تصویر که در ذهن ما ثبت شده، هنوز هم با واقعیت امروز کویت و چشمانداز اقتصادی منطقه در صبح شنبه، ۴ اکتبر ۲۰۲۵، همخوانی دارد؟ یا شاید آدرس «کویتِ» رؤیاهای ما تغییر کرده است؟
قدرت گارد قدیم: چرا کویت همچنان ثروتمند است؟
بیایید صریح باشیم؛ کویت هنوز یک کشور فوقالعاده ثروتمند است. این ثروت بر چند ستون محکم استوار است:
اول و مهمتر از همه، ذخایر عظیم نفتی که شریان اصلی حیات اقتصادی این کشور است. دوم، صندوق سرمایهگذاری کویت (KIA)، یکی از بزرگترین و قدیمیترین صندوقهای ثروت ملی جهان که با سرمایهگذاریهای هوشمندانه در سراسر دنیا، حتی بدون نفت هم قادر است بخش بزرگی از هزینههای دولت را تأمین کند. این قدرت مالی، در ارزش بالای دینار کویت و استاندارد زندگی شهروندانش به وضوح دیده میشود؛ شهروندانی که از سیستم رفاهی گسترده و یارانههای سنگین دولتی بهرهمند هستند.
ترکهای روی آینه: چرا آن تصویر رؤیایی کمرنگ شده؟
با تمام این اوصاف، داستان کویت امروز یک وجه دیگر هم دارد. آن تصویر مدینه فاضله اقتصادی، با چالشهایی جدی روبرو شده است. بزرگترین پاشنه آشیل این کشور، وابستگی شدید به نفت و عدم موفقیت چشمگیر در تنوعبخشی به اقتصاد است. برخلاف همسایگان جاهطلبی مانند امارات و عربستان که با سرعت به سمت اقتصادهای غیرنفتی حرکت میکنند، اقتصاد کویت همچنان به شدت دولتی و بخش خصوصی آن کوچک و کمتحرک باقی مانده است.
از سوی دیگر، بنبستهای سیاسی مکرر میان دولت و مجلس و بروکراسی پیچیده، باعث کندی در اجرای پروژههای زیربنایی و اصلاحات اقتصادی شده است. در نتیجه، در مسابقه نوآوری، جذب سرمایهگذار خارجی و تبدیل شدن به یک هاب منطقهای برای تجارت و گردشگری، کویت از رقبای خود عقب مانده است.
کویتهای جدید منطقه کجا هستند؟
اینجاست که به سؤال اصلی بازمیگردیم. آن شور و هیجان ساختوساز، آن عطش برای "ترین" بودن، و آن فرصتهای بیشماری که زمانی نام کویت را بر سر زبانها انداخته بود، امروز در کجا دیده میشود؟
پاسخ واضح است: در آسمانخراشهای سر به فلک کشیده دبی، در پروژههای عظیم و آیندهنگرانه ریاض، و در زیرساختهای مدرن و جام جهانیدیده دوحه. این شهرها امروز به آهنربای استعدادها، سرمایهها و فرصتهای جدید تبدیل شدهاند. آنها "کویتِ" نسل ما هستند.
جمعبندی: احترام به گذشته، نگاه به واقعیت امروز
اقتصاد کویت امروز مانند یک خانواده اصیل و بسیار ثروتمند است که از سود داراییهای عظیم خود زندگی مرفهی دارد، اما شاید دیگر آن انگیزه و پویایی جوانی را برای رقابت با همسایگان نوکیسه و پرانرژی خود ندارد.
این کشور هنوز حرفهای زیادی برای گفتن دارد، اما بیشتر به عنوان یک "صندوق سرمایهگذاری قدرتمند" تا یک "اقتصاد پیشرو و دینامیک".
شاید وقت آن رسیده که در گفتگوهایمان، وقتی میخواهیم به سرزمینی پر از فرصتهای نو و آیندهای که با سرعت در حال ساخته شدن است اشاره کنیم، مکثی کنیم و بپرسیم: «امروز، کویتِ واقعی کجاست؟»
#هشتگها:
#اقتصاد_کویت
#تحلیل_اقتصادی
#خاورمیانه
#اقتصاد_نفت
#چشم_انداز_۲۰۲۵
#دبی
#عربستان_سعودی
#یادداشت_سردبیر
#بازار_منطقه
#توسعه_اقتصادی
دیدگاه خود را بنویسید